سونوگرافی آنومالی اسکن: چه زمانی و چرا انجام می‌شود؟

همه چیز درباره سونوگرافی آنومالی اسکن
تیم تولید محتوایی ایران نوبت
1402/09/13

سونوگرافی آنومالی اسکن

سونوگرافی آنومالی یا غربالگری جنینی که در هفته 20 بارداری برای بررسی سلامت جنین استفاده می شود. این سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از جنین و بررسی اندام های جنین و در صورت وجود هرگونه اختلالات، ناهنجاری های ژنتیکی و بیماری های مادرزادی تشخیص و می تواند درباره بیماری ها و نواقص احتمالی به پزشک کمک های زیادی کند.

کاربردهای آنومالی اسکن

غربالگری جنینی به صوت کلی برای بررسی میزان رشد و تکامل جنین است و همچنین درتشخیص بیماری ها و ناهنجاری هایی که ممکن است جنین داشته باشد نیز کاربرد دارد. این تست اندام های بدن جنین را بررسی و پدر و مادر را از سلامت و میزان رشد جنین آگاه می کند. در واقع در این تست بخش هایی مانند قلب، مغز، گردن، ستون فقرات، کلیه ها و مثانه، دست ها و پاها، اعضای صورت (لب شکری هم ممکن است در این تست تشخیص داده شود)، قفسه سینه و ریه، معده و روده برررسی می شوند برخی از کاربردهای دیگر این تست شامل:
بررسی ریتم قلب جنین برای اطمینان از طبیعی بودن آن
بررسی جریان خون از طریق بند ناف و محل اتصال آن به جفت
اندازه گیری مقدار مایع آمنیوتیک
تشخیص زودهنگام و شناسایی سندرم داون در جنین
تشخیص و شناسایی سایر نقص های ساختاری جسمانی در جنین
ارزیابی سلامت جنین در دوران بارداری

چه زمانی باید انجام شود؟

سونوگرافی آنومالی از سونوگرافی های الزامی نیست ولی گاهی ممکن است پزشک با توجه به شرایط جنین انجام آن را توصیه کند که حدودا هفته 20 بارداری انجام می شود. در این زمان ساختارهای جسمانی جنین به طور کامل تشکیل شده و قابل مشاهده هستند. و این بازه زمانی بهترین فرصت برای تشخیص نقص ها و آنومالی های جنین است.

بیماری های قابل تشخیص با این سونوگرافی

همانطور که قبل تر هم توضیح داده ایم با این سونوگرافی می توان جزئیات اندام ها مثل استخوان ها، قلب، مغز، نخاع، اعضای صورت، کلیه ها و شکم نوزاد را بررسی کرد و به پزشک اجازه می دهد تا برخی بیماری ها را تشخیص داد. از جمله این بیماری ها:
آنانسفالی: آنانسفالی یا Anencephaly نوعی نقص و اختلال مادرزادی در ساختار مغز و سیستم عصبی جنین است.
اسپینا بیفیدا باز: اسپینا بیفیدا باز Spina Bifida یک نوع نقص نخاعی مادرزادی است که در جنین رخ می دهد و باعث اختلال در رشد ستون فقرات می شود.
شکاف لب: یکی از شایع ترین مشکلات جنین است که معمولا سریع قابل تشخیص است و نوعی نقص ژنتیکی در لب است و ممکن است براساس سندروم های ارثی به وجود آید.
فتق دیافراگم: دیافراگم ماهیچه ای نازک بین قفسه سینه و حفره شکمی (باعث تفکیک این دو قسمت می شود) است و این نقصی مادرزادی است که باعث سوراخی در این قسمت می شود و ممکن است محتویات شکم از این سوراخ عبور کند و وارد قفسه سینه شود.
گاستروشیزیس: نوعی نقص مادرزادی است که در آن روده کوچک و بزرگ از سوراخی که ممکن است به دلیل شکل نگرفتن کامل شکم در کنار ناف ایجاد شود خارج شوند.
ناهنجاری های جدی قلبی: ناهنجاری های قلبی ممکن است باعث اختلال جریان خون (غیرطبیعی) در قلب شوند یا باعث انسداد عروق خونی شوند.
آگنزی کلیه دوطرفه: این ناهنجاری در واقع به معنای عدم تشکیل یک (آگنزی کلیه یک طرفه) یا هردو کلیه (آگنزی کلیه دو طرفه) است که بهترین راه پیگیری و تشخیص آن در هفته 20 بارداری، سونوگرافی آنومالی اسکن است. اگر مشکوک به این بیماری بود بهتر است راه های تشخیصی پیشرفته تر انجام شود تا تشخیص دقیق داده شود چون نوزاد بدون کلیه زنده نخواهد ماند.
دیسپلازی اسکلتی کشنده: نوعی بیماری ژنتیکی اسکلتی شامل رشد غیرطبیعی استخوان ها و ستون فقرات است و در این بیماری استخوان های دست و پا خیلی کوتاه می شوند.
سندروم ادواردز یا تریزومی 18 (T18): این اختلال به این صورت است که در واقع به جای دو کروموزوم 18، سه کروموزوم 18 در بدن جنین وجود دارد و باعث اختلال در رشد و تکامل آن ها می شود. این بیماری نادر است و همچنین نرخ زنده ماندن در آن هم کم است.
سندروم داون یا تریزومی 21 (T21): این سندروم باعث ناتوانی یا کم توانی در فهم و یادگیری می شود و بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی و سایر مشکلات هستند.
پس توجه داشته باشید که باید سونوگرافی های ضروری را حتما باید انجام داده و برای بررسی بیشتر سلامت جنین بهتر است سونوگرافی آنومالی اسکن هم انجام شود.

نحوه انجام

نحوه انجام

سونوگرافی با استفاده از ژل سونوگرافی (برای بهتر منتقل شدن صدا و تصویر سونوگرافی) بر روی ناحیه پوست و پروب سونوگرافی انجام می شود. با حرکات پروب بر روی پوست تصاویر دقیقی از جنین و صدای جنین ایجاد می شود و می توان اعضای داخلی، قلب، مغز، استخوان ها و سایر قسمت های جنین را بررسی و مشاهده کرد. در حین سونوگرافی تصاویر مهم ثبت و ذخیره می شوند و پس از پایان سونوگرافی تصاویر بررسی و تفسیر می شوند و هرگونه نقص یا آنومالی در جنین تشخیص داده می شود.

آیا برای جنین خطرناک است؟

روش تشخیصی سونوگرافی با امواج صوتی انجام می شود و روشی غیرتهاجمی و بی خطر برای جنین و مادر است.

نتیجه

سونوگرافی آنومالی اسکن یا آنومالی جنین برای بررسی رشد و تکامل جنین و همچنین اختلالات و بیماری هایی که ممکن است به دلیل رشد نکردن کافی برخی قسمت ها که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک باشد را با این سونوگرافی تشخیص داد و برای آن اقدامات لازم را انجام داد پس خیلی مهم است که برای تشخیص زود هنگام بیماری هایی از جمله تریزومی 18 معاینات و سونوگرافی های منظم انجام داده شود. برای نوبت سونوگرافی در پیروزی می توانید به راحتی از طریق شماره های تلفن مرکز یا دکمه نوبت دهی در پایین این صفحه اقدام بفرمایید.


منبع:
my.clevelandclinic

 دکتر سعید خسروی | رادیولوژی و سونوگرافی ژرفا